Home / Pers / Van de bok en het blaadje

PERS
 

Van de bok en het blaadje

Moet Molière op rijm en in kostuum? Ik betwijfel het. Toch schakelt het Nieuw Ensemble Raamtheater de tijdmachine in. Een best genietbaar Lessen in Liefde is het resultaat. Dat dient op rekening te worden geschreven van twee personen: de Franse regisseur Simon Eine, die de knepen van het vak leerde bij de Comédie Française, en hoofdrolspeler Frank Aendenboom, verleidelijk maar soms moeilijk in te tomen als Arnolphe.

De huidige theaterpraktijk heeft een voorkeur voor het latere werk van Jean-Baptiste Poquelin alias Molière (1622-1673). Het is de rijkdom van een blijspel als Le Misanthrope (1666) dat het openstaat voor een hedendaagse, al dan niet psychologiserende benadering. Met L'Ecole des Femmes (1662) ligt het anders. Dit vroege stuk staat nog tussen klucht en komedie. Niet alleen de personages, ook de situaties waarin ze verzeild raken en de afwikkeling van de plot eisen de aandacht op - het geheel is daardoor minder aan geloofwaardigheid gebonden dan het blijspel.

Een echt verrassende of eigentijdse lezing van Lessen in Liefde moet je in het Antwerpse Raamtheater niet verwachten. Daarvoor lijkt Simon Eine te zeer gehecht aan de vormelijke conventies van de Comédie Française - de historische bewaker van Molières erfgoed - waar hij als acteur en regisseur actief is. In een ongemeen vlotte vertaling op rijm heeft Walter Tillemans wel enkele tersluikse verwijzingen ingeschoven naar de Clinton- en Dutroux-era. Zo geladen zijn woorden en uitdrukkingen als 'tot op het bot' en 'meineed' intussen wel geworden. Voorts is het vooral slikken als Frank Aendenboom (Arnolphe) en Roger Bolders (Chrysalde) in historisch kostuum de niet zo grote bühne van het Raamtheater op 't Zuid oplopen, en wat later ook Bert Cosemans (Horace) in vol ornaat komt binnenstormen.

Ondanks die traditionele aankleding is Molière bij Eine geen dode letter. In zijn interpretatie steunt hij op het complexe karakter van Arnolphe, een burgermannetje van middelbare leeftijd dat het weesmeisje Agnes (Christel Vanschoonwinkel) heeft opgeleid om een volgzame en trouwe echtgenote te worden. Tot zijn ontsteltenis ontdekt Arnolphe dat zij, in zijn afwezigheid, is ingegaan op de avances van de knappe Horace. Ook al is Agnes' transformatie van poppetje in zelfbewuste vrouw mee het onderwerp van de voorstelling, voor de jonge geliefden heeft Eine minder belangstelling. Dat wordt in de hand gewerkt door de dominante persoonlijkheid van Frank Aendenboom, die zijn collega's met gemak overklast.

Dat is soms lastig, maar het maakt Aendenboom tot de spilfiguur van de voorstelling. Verschillende facetten van Arnolphe komen bij hem aan bod: zijn personage is een oude bok, pedant, aanmatigend, vrouwonvriendelijk en wat nog meer, maar tegelijk verleidt hij je ertoe mee te voelen met een man die vijftien jaar heeft geleefd met één doel voor ogen en nu zijn hele opzet in duigen ziet vallen. Het demonische van zijn vertolking ligt in het feit dat hij de minder fraaie kantjes van Arnolphes daden doet vergeten en misschien zelfs vergeven: dat Arnolphe 'zijn' Agnes als kind heeft gekocht (!) en sindsdien voor de buitenwereld verborgen heeft gehouden, doet schijnbaar niet terzake. Tot slot steekt Arnophe zijn tong uit naar zijn belagers: het maakt van hem de morele overwinnaar, aangezien de wereld hem voortaan gestolen kan worden.

Te zien in het Raamtheater op 't Zuid, De Vrièrestraat 36, Antwerpen, tot 31 oktober, telkens van woensdag tot zaterdag om 20 uur.
Info en reserveringen: tel. 03/233.91.48.

Genietbare Molière van Simon Eine in Raamtheater
 

Bron: De Morgen - 25 september 1998
tekst: Peter Anthonissen